Hepatitis-E-virus: verdere toename van een door voedsel overgedragen zoönose in België
Genotypes & geografische verspreiding
Infectie door het hepatitis E-virus (HEV) is een wereldwijde oorzaak van virale hepatitis en een probleem voor de volksgezondheid. Dit RNA-virus, onderverdeeld in 4 genotypes, behoort tot de familie van de Herpeviridae. Tot voor kort werd hepatitis E meestal beschouwd als een door water overgedragen importziekte, maar we zien een onderscheid:
- Genotype 1: verantwoordelijk voor de meeste endemische gevallen van HEV in Azië en Afrika.
- Genotype 2: komt veel voor in Centraal-Afrika en Midden-Amerika.
- Genotype 3 & 4: worden op alle continenten aangetroffen.
De eerste twee worden voornamelijk overgedragen via verontreinigd water en langs feco-orale weg. In westerse landen kunnen ze momenteel nog beschouwd worden als importziekten (reizigers naar endemische gebieden of bij migranten). Gevallen van perinatale overdracht werden beschreven met substantiële morbiditeit en mortaliteit.
Genotype 3 en 4 worden overgedragen door dieren en er zijn steeds meer indicaties dat ze in de westerse landen een door voedsel overgedragen infectie veroorzaken. Belangrijkste oorzaak is het consumeren van rauw of onvoldoende verhit varkensvlees en lever (leverworst, salami, paté…). Ook vlees van everzwijnen en herten kan leiden tot hepatitis E. Bij temperaturen boven 50 à 60°C wordt het virus wel geïnactiveerd.
Verloop van de infectie en epidemiologie
De infectie verloopt in de meeste gevallen asymptomatisch. Het kan echter ook een acute, zelfbeperkende hepatitis veroorzaken (vergelijkbaar met Hepatitis A) en zelfs in een klein aantal gevallen chronisch worden, voornamelijk bij personen met een immuundeficiëntie (HIV, transplantatie, chemotherapie, immunosuppressiva) of een reeds bestaande leverziekte. Zelden verloopt de infectie fulminant.
De seroprevalentie bij bloeddonoren uit westerse landen vertoont een zeer grote spreiding van 2 tot 49%. Een hogere prevalentie werd waargenomen bij personen die met varkens werken. Transmissie door bloedtransfusie is ook beschreven. Gedomesticeerde varkens en everzwijnen worden in Europa beschouwd als HEV-reservoirs.
Indicatie van toename van infecties
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de incidentie van HEV-infecties de afgelopen tien jaar is toegenomen. Vooral het laatste jaar zien we waarschijnlijk mede door verhoogde waakzaamheid en gericht serologisch onderzoek (opsporen van HEV-IgM en HEV-IgG) ook in ons laboratorium een sterk toenemende seroprevalentie. Wat de oorzaak is, is momenteel nog niet duidelijk.
Conclusie
Hepatitis E is een leverziekte veroorzaakt door het hepatitis E-virus (HEV). In Westerse landen kwam het tot voor kort sporadisch voor bij mensen en betrof het voornamelijk importpathologie. Deze trend is echter achterhaald met een significante toename van het aantal gevallen. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen wat hiervan de oorzaak is.
Het gaat hier dan vooral om de genotypen 3 en 4 die van dieren zoals varkens afkomstig zijn. Besmetting verloopt vaak zonder ziekteverschijnselen, maar kan ook leiden tot een acute leverontsteking. Dit kan vooral bij mensen met een verzwakte afweer ernstige complicaties veroorzaken. Het is aan te raden bij vermoeden van hepatitis het E-type mee te nemen in de differentiële diagnose.
Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen we je graag door naar onze nieuwsbrief van juni 2019.